Eerlijk is eerlijk: als je eind twintig bent, zoals ik, staat je pensioen waarschijnlijk niet bovenaan je lijstje met prioriteiten. We zijn druk met carrières, misschien een huis kopen, reizen of gewoon genieten van het weekend. “Dat zien we later wel,” is vaak de gedachte. Maar als ik door mijn werk voor Jobsking één ding heb geleerd, is het wel dat ‘later’ sneller voor de deur staat dan je denkt.
En het goede nieuws? Juist omdat we nu nog jong zijn, kunnen we met relatief kleine bedragen een enorm verschil maken. Maar ook als je deze blog leest en de veertig of vijftig al gepasseerd bent: de beste dag om te beginnen was gisteren, de op één na beste dag is vandaag.
In dit artikel duiken we de diepte in. Hoe regel je dit nu goed, zonder dat het saai of ingewikkeld wordt?
De harde cijfers (even door de zure appel heen bijten)
In Nederland hebben we het best goed geregeld met ons pensioenstelsel, maar het is niet meer zo vanzelfsprekend als bij onze ouders. Je pensioen bestaat meestal uit drie potjes:
- De AOW (van de overheid).
- Pensioen via je werkgever (als je in loondienst bent).
- Wat je zelf regelt.
Vooral in dat tweede potje vallen steeds vaker gaten. Misschien werk je een paar jaar als freelancer, heb je een tijdje parttime gewerkt of heeft je werkgever een karige regeling. Als je dan straks stopt met werken, is de kans groot dat je inkomsten flink kelderen. Wil je later ook nog die verre reizen maken of gewoon lekker uit eten kunnen blijven gaan? Dan moet je zelf aan de bak.
Hoe kun je dit fixen?
Er zijn gelukkig talloze manieren om dat gat te dichten. Je kunt je geld op een gewone spaarrekening zetten, maar met de inflatie en vermogensbelasting (box 3) schiet dat vaak niet op. Je spaargeld wordt dan eigenlijk elk jaar minder waard.
Veel slimmer is om gebruik te maken van fiscale voordelen. De overheid stimuleert ons namelijk om voor later te zorgen. Dat heet ‘jaarruimte’. Dit is een bedrag dat je elk jaar opzij mag zetten voor je pensioen en dat je mag aftrekken van je inkomstenbelasting. Je betaalt er nu dus geen belasting over, pas als je het later laat uitkeren (en dan val je vaak in een lager belastingtarief).
Je kunt heel makkelijk zelf pensioen opbouwen. Dit kan door middel van ‘banksparen’ of door te beleggen in een speciaal pensioenproduct. Omdat je dit geld vastzet tot je pensioenleeftijd, is de fiscus vriendelijker voor je portemonnee.
Sparen of beleggen?
Dit is de vraag die ik het vaakst krijg. Ga je voor zekerheid of voor rendement?
- Banksparen: Dit is veilig. Je krijgt een rentevergoeding en je weet redelijk goed waar je aan toe bent.
- Pensioenbeleggen: Als je nog jong bent (zoals wij!), is dit vaak interessanter. Historisch gezien levert beleggen op de lange termijn namelijk veel meer op dan sparen. Ja, de beurs gaat op en neer, maar omdat je het geld pas over 30 of 40 jaar nodig hebt, heb je tijd genoeg om die dipjes op te vangen.
Een van de meest solide opties in de markt is Nationale-Nederlanden (NN). Ze zijn al jarenlang een begrip in Nederland en bieden hele heldere producten aan voor pensioensparen of -beleggen. Wat ik persoonlijk fijn vind aan NN, is dat ze transparant zijn over kosten en rendementen. Je weet precies waar je aan toe bent, zonder kleine lettertjes die je pas over dertig jaar ontdekt.
Veelgestelde vragen over pensioen
Als je je hierin verdiept, loop je tegen een hoop vragen aan. Hieronder beantwoord ik de belangrijkste, zodat jij dat niet meer hoeft uit te zoeken.
1. Hoeveel mag ik eigenlijk belastingvrij inleggen?
Dat hangt af van je ‘jaarruimte’. Simpel gezegd is dat het tekort aan pensioen dat je in een bepaald jaar hebt opgebouwd. Heb je vorig jaar weinig pensioen opgebouwd via een werkgever of ben je zzp’er? Dan is je jaarruimte groter. Je kunt dit exact berekenen via de website van de Belastingdienst of, nog makkelijker, via de rekenhulp op de site van NN. Het is zonde om dit niet te gebruiken, want het is letterlijk belastingvoordeel dat je laat liggen.
2. Ik ben 50+ en heb nog niets extra’s gedaan. Is het te laat?
Absoluut niet! Sterker nog, je hebt waarschijnlijk te maken met ‘reserveringsruimte’. Dat is de niet-gebruikte jaarruimte van de afgelopen tien jaar. Dit betekent dat je nu in één keer een flink bedrag fiscaal voordelig mag inleggen om een inhaalslag te maken. Je leest meer over hoe dit precies werkt op de pagina van de overheid over reserveringsruimte. Het effect van rente-op-rente is misschien minder groot dan wanneer je op je 25e begon, maar elk beetje extra inkomen voor later is pure winst voor je levensstandaard dan.
3. Waarom zou ik kiezen voor een speciale pensioenrekening en niet gewoon zelf beleggen in aandelen?
Het grote verschil zit in de belastingen. Bij een ‘gewone’ beleggingsrekening betaal je vermogensrendementsheffing in box 3 als je boven het heffingsvrij vermogen komt. Bij een officiële pensioenrekening (lijfrente) telt dat geld niet mee voor je vermogen in box 3. Bovendien is je inleg aftrekbaar in box 1. Dat scheelt je onderaan de streep enorm veel geld. Het nadeel is wel dat het geld vaststaat; je kunt er niet zomaar een nieuwe auto van kopen. Maar dat is eigenlijk ook wel fijn, want zo weet je zeker dat het er nog is als je stopt met werken.
4. Kan ik tussentijds bij mijn geld als ik het echt nodig heb?
In principe zet je het geld vast tot je pensioenleeftijd. Dat is de “deal” die je maakt met de overheid in ruil voor dat belastingvoordeel. Mocht je in hele hoge nood zitten, dan kun je het afkopen, maar let op: je betaalt dan alsnog belasting én een boeterente (revisierente). Het is dus echt bedoeld als potje voor later, niet voor een verbouwing volgend jaar.
5. Wat gebeurt er met mijn opgebouwde potje als ik kom te overlijden?
Dit is een hele terechte zorg. Bij een ‘ouderwets’ pensioenfonds ben je je inleg soms kwijt als je overlijdt voor de pensioendatum. Bij pensioensparen of -beleggen via een partij als NN is dat niet zo. Het saldo op jouw rekening gaat bij overlijden gewoon naar je nabestaanden (jouw erfgenamen). Zij moeten er dan wel een nabestaandenlijfrente van aankopen, maar het geld verdampt dus niet. Een fijn idee voor je partner of kinderen.
Conclusie: begin gewoon
Of je nu kiest voor de veiligheid van sparen of het rendement van beleggen: niets doen is eigenlijk geen optie meer. Check via Mijnpensioenoverzicht.nl hoe je er nu voor staat. Schrik je van het bedrag? Geen paniek, maar kom wel in actie.
Mijn tip? Kijk eens op de site van NN. Ze maken het super toegankelijk om te starten, ook als je geen financieel expert bent. Je toekomstige zelf – die hopelijk ergens met een cocktail in de zon zit – zal je dankbaar zijn.
